کارتحقیقی چک سفید امضا

چک سفید امضاء به دلیل عدم قید مبلغ در آن، زمینه سوء استفاده بیشترکلاهبرداران و سود جویان را فراهم می کند. همچنین چک سفید امضاء مشمول تعریف چک و اسناد تجاری به معنی اخص نمی باشد زیرا تا زمانیکه چکی، سفید امضاء باشد قابل معامله در داد و ستدهای تجاری و ارائه به بانک نمی باشد و دارنده چک از مزایای تعقیب کیفری برخوردار نمی باشد بلکه این نوع چک حقوقی است. کارتحقیقی چک سفید امضا

چک سفید امضا

قانونگذار چك را وسيله پرداخت فوري و جايگزين پول قرار داده است تا در معاملات خصوصا داد و ستدهاي تجاري نقش تسريع و تسهيل كننده را ايفاء نمايد. از اينرو هر اقدام و عاملي كه دستيابي به اين هدف را با مشكل مواجه يا غير ممكن سازد از طرف قانون گذار منع شده است. از جمله اين موارد صدور چك به صورت «سفيد امضاء» است. اين چك كه با امضاي صادر كننده واگذار مي شود به دليل عدم قيد مبلغ در آن و احتمالا عدم تكميل ديگر مندرجات و نيز فراهم بودن زمينه سوء‌استفاده بيشتر، نمي‌تواند منظور قانونگذار را تامين و عملي سازد. در اين مقاله با توجه به اهميت مساله و ممنوعيت صدور اين نوع چك و مجازات مربوط به آن و نيز لزوم ارائه تعريف و شناخت دقيقتر چك سفيد امضاء و تميز و تفكيك آن از دیگر چكهاي مشابه، به بررسي مختصر موضوع پرداخته شده است.

تعریف چک:

چک به عنوان یک سند از اسناد تجاری به معنی اخص، برای داد و ستدهای میان مردم و تجار رایج است.

قانون گذار چک را به اینگونه تعریف کرده است : چک نوشته ای است که به موجب آن صادر کننده وجوهی را که در نزد محال علیه دارد کلا یا بعضا مسترد یا به دیگری واگذار ی نماید.(ق.ت 310)

در اینجا منظور از کلمه محال علیه بانک است.(ق.ص.چ ماده 2)

ماهیت چک:

در مورد ماهيت حقوقي چك، نظرات مختلفي از سوي اساتید و حقوقدانان کشور مطرح شده است كه اختصارا به آنها اشاره مي كنيم:

1) بعضي ها،‌ ماهيت حقوقي چک را «وكالت در پرداخت» از سوي بانك دانسته اند یعنی اینکه صادر كننده چک، بانك را وكيل خود قرار مي دهد تا مبلغ معيني به دستور او را از حسابش به دارنده چک برداشت کرده و بپردازد.(ق.م ماده 656 : وکالت، عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می نماید.)

2) بعضی ديگر، اين ماهيت چک را عقد حواله دانسته اند و این بخاطر تعریف چک از دیدگاه قانون است که کلمه محال علیه آورده است.(ق.م ماده 724 : حواله عقدی است که به موجب آن طلب شخصی از ذمه مدیون به ذمه شخص ثالثی منتقل می گردد. مدیون را محیل، طلبکار را محتال، شخص ثالث را محال علیه می گویند.)

3) عده‌اي دیگر، ماهيت حقوقي چك را ایقاع در نظر گرفته اند به گونه ای که تعهد يكطرفه به نفع شخص ثالث می دانندو به تعریف دیگر دستور پرداخت است.

4) دسته ديگري سعي كرده اند با اجتماع دو نظر عقد و ايقاع ماهيت حقوقي چک را اینگونه دانسته اند از این جهت که این سند عقد حواله و یا عقد وکالت در پرداخت از سوی بانک دانسته اند، عقد محسوب می شود و از جهت دیگر تعهد یکطرفه به نفع شخص ثالث است، ایقاع می دانند.(عقد معاملی است که قائم بر دو شخص و مشتمل بر ایجاب و قبول باشد و همچنین ایقاع عقدی است که قائم بر یک نفر و مشتمل بر ایجاب و قبول نمی باشد.)

5) و بالاخره دسته دیگری، چک را سندی از اسناد تجاری به معنی اخص قرار داده اند که دارای شرایطی خاص هستند که بر اساس رعایت آن شرایط دارای اعتبار است.(قانون گذار اسناد تجاری به معنی اخص را تعریف نکرده است بلکه فقط آن را به عنوان یک سر فصل آورده است که در ذیل آن برات و فته طلب و چک قرار گرفته است.) کارتحقیقی چک سفید امضا

انواع چک:

1) چک تایید شده: چکی است که اشخاص عهده بانک ها به حساب جاری خود صادر و توسط بانک محال علیه پرداخت وجه آن تایید می شود.(ق.ص.چ ماده1)

2) چک تضمین شده: چکی است که توسط بانک به عهده همان بانک به درخواست مشتری صادر و پرداخت وجه آن توسط بانک تضمین می شود.(ق.ص.چ ماده1)این نوع چک نوعی اسکناس محسوب می شود.

3) چک مسافرتی: چکی است که  توسط بانک صادر و وجه آن در هریک از شعب آن بانک یا توسط نمایندگان و کارگزران آن پرداخت می گردد.(ق.ص.چ ماده1)

4) چک عادی: چکی است که اشخاص به عهده بانک ها به حساب جاری خود صادر و دارنده آن تضمینی جزء اعتبار صادر کننده ندارد.(ق.ص.چ ماده1)

انواع چک های عادی:

1) چک به روز: چک باید به صورت نقد و بدون وعده صادر شود.(ق.ت ماده311)

2) چک مشروط: چکی که در متن آن، وصول وجه منوط به تحقق شرطی باشد. به طور مثال خریدار ملکی، تمام یا قسمتی از مبلغ معامله را به صورت یک فقره چک صادر و در اختیار طلبکار(فروشنده) یا واسطه(بنگاه) بگذارد و شرط کند که تنها پس از انتقال سند در محضر، طلبکار حق داشته باشد به بانک مراجعه و وجه چک را وصول کند.(ق.ص.چ ماده13)

3) چک وعده دار: چکی است که تاریخ که در متن چک درج شده است برای فردا یا یک هفته و یا یک ماه و یا یک سال آینده باشد. البته لازم بذکر است که صدور چک بدون وعده، بسیار نادر است.(ق.ص.چ ماده13)