ساختار نظام آموزشي در سند ملي آموزش و پرورش

مقدمه:

رشد كودكان از بدو تولد آغاز مي‌شود، اما هر كودك به صورت متفاوت و با سرعت متفاوتي رشد مي‌كند. رشد كودكان تحت تأثير فرهنگ، شيوه‌هاي فرزند پروري، آموزش و پرورش، و عوامل ديگري از اين دست قرار دارد. از آن‌جا كه هدف نظام‌هاي آموزشي ايجاد شرايط براي رشد همه جانبه و شكوفايي تمام ظرفيت‌هاي انساني دانش‌آموزان است، لذا ضروري است تصميمات اتخاذ شده در سطوح مختلف با توجه به ويژگي‌ها و ابعاد مختلف رشد و توجه به اين مساله كه دانش‌آموزان در هر مرحله چگونه فكر مي‌كنند و دنياي پيرامون خود را چگونه مي‌بينند و نيازهاي آن‌ها در هر يك از مراحل رشدي چيست، صورت گيرد.( اصلانی ، ابراهیم، 1384) ساختار نظام آموزشي در سند ملي آموزش و پرورش

دوران متاخر

در فلات ایران، دست کم از پانزده هزار سال پیش، انسان زندگی می‌کرده است. دربارهٔ چگونگی آموزش و پروش مردمانی که پیش از آریایی‌ها در این سرزمین زندگی می‌کردند آگاهی چندانی در دست نیست.

نزدیک به چهار هزار سال پیش، آریایی‌ها و از آن جمله مادها، پارسی‌ها و پارتی‌ها به سرزمین ایران مهاجرت کردند.

مادها در غرب و پارسی‌ها در جنوب و پارتی‌ها در شرق فلات ایران ماندگار شدند و حکومت‌هایی تشکیل دادند.( حسین دهقان و مسلم پرتو ، 1381)

مادها در حدود هفصد سال پیش از میلاد در سرزمین‌های غرب ایران چیره شدند و دولت ماد را بنیان گداشتند.

در دورهٔ مادها، کودکان و نوجوانان راه و رسم زندگانی و کار و جنگاوری را در خانه و ایل می‌آموختند.

آموزش رسمی مخصوص روحانیان بود. روحانیان، گذشته از خواندن و نوشتن، اصول و مراسم دینی، اخترشناسی و شیوه‌های پیشگویی سرنوشت دیگران را در مراکز دینی فرا می‌گرفتند. مردم دیگر از خواندن و نوشتن بی‌بهره بودند. مادها خطی شبیه خط میخی داشتند.( كيا منش، عليرضا، 1377)

در دوران هخامنشی، آموزش رسمی ویژهٔ روحانیان زرتشتی (موبدان)، شاهزادگان و دولت‌مردان بود.

اما چون در آیین زرتشت آموزش و پرورش به مانند زندگی مهم شمرده شده بود، مردم ایران به پیروی از گفتار حکیمانهٔ زرتشت، یعنی پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک، اخلاق و مهارت‌های سودمند را به فرزندان خود آموزش می‌دادند. ساختار نظام آموزشي در سند ملي آموزش و پرورش

در آن زمان آتشکده‌ها جایگاه رسمی آموزش بودند و موبدان علاوه بر درس‌ها مذهبی، پزشکی، ریاضی و اخترشناسی نیز درس می‌دادند.

نخستین دانشگاه

در دورهٔ ساسانی فرهنگ و تمدن ایرانی به شرق و غرب گسترش یافت. اما هنوز هم آموزش به گروهی خاص محدود می‌شد.

در این دوران مهم‌ترین مرکز علمی و آموزشی دوران باستان، دانشگاه جندی‌شاپور، در شهر گندی شاپور به وجود آمد.

این شهر را شاپور ساسانی بنیان نهاد و تا حدود قرن چهارم پس از اسلام آباد بود.

در دانشگاه گندی شاپور دانشمندان ایرانی در کنار دانشمندان هندی، یونانی و رومی به فعالیت علمی و بحث و گفت و گو مشغول بودند.

وقتی مدرسهٔ آتن در سال ۵۲۹ میلادی بسته شد، بسیاری از دانشمندان یونانی به گندی شاپور مهاجرت کردند.

در زمان خسرو انوشیروان بیمارستانی در این شهر ساخته شد و آموزش طب ایرانی، یونانی و هندی رونق گرفت. (سنجري، احمد رضا، 1377)

▪ جایگاه های آموزش پیش از بنیاد مدارس، بدین قرار بودند :

ـ مکتب برای آموختن، خواندن و نوشتن‏

ـ مکتب برای آموزش قرآن و مسایل ابتدایی

ـ ‏ آموزش ابتدایی در کاخها‏

ـ کتاب فروشی ها

ـ خانه های دانشمندان

ـ تالارهای ادبی

ـ بیابان ( بادیه )

ـ مسجد

(ادامه متن این بخش بعد از دانلود مقاله قابل مشاهده خواهد بود)

دوره معاصر

در قالب نمودار تشكيلاتي وزارت آموزش و پرورش، اولين بار در ساختار وزارت معار ف و اوقاف و صنايع مستظرفه در سال 1286 شمسي (3281 قمري) يك واحد تحقيقات تحت عنوان «دايرة تحقيقات» ايجاد شد.البته وظايف آن عملا انجام پژوهش به زبان امروزي به شمار نمي رفت. ساختار نظام آموزشي در سند ملي آموزش و پرورش

(ادامه متن این بخش بعد از دانلود مقاله قابل مشاهده خواهد بود)

بعد از انقلاب

بعد از پيروزي انقلاب اسلامي تغييرات عمده‌اي در ساختار تشكيلات بوجود آمد. تعداد معاونت‌ها از 9 معاونت به 5 معاونت تقليل يافت اما در هيچيك از دفاتر ستادي تابع اين معاونت‌ها واحدي براي تصدي امر تحقيقات پيش بيني نشد. اين وظيفه برعهده سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي آموزشي كه يكي از وظايف آن تحقيق در اهداف و محتواي برنامه‌هاي تحصيلي وزارت آموزش و پرورش بود، نهاده شد. اين سازمان كه در اسفند ماه 1358 با تصويب ماده واحده شوراي انقلاب تثبيت شد در ارتباط با وظايف خود دفتر تحقيقات و برنامه‌ريزي و تأليف كتب درسي و همچنين دفتر پژوهش نظام‌هاي جهاني را همراه با چهار دفتر ديگر تأسيس كرد. بررسي ساختار تشكيلاتي سازمان مذكور نشان مي‌دهد كه در طي بيست سال گذشته با خود تغييرات عمده‌اي به همراه داشته است و بواسطه وظايف رسمي خود، همواره بخشي را متولي انجام پژوهش قرار داده است.

(ادامه متن این بخش بعد از دانلود مقاله قابل مشاهده خواهد بود)