مقدمه

دردهه هاي اخير،درزمينه‌‌ علامت شناسي و تقسيم بندي هاي جديد با شيوه درون نگرانه، تغييرات شگرفي درمورد اختلال شخصيت روي داده است.اين روند،باسيري صعودي درحال جريان است.رويكردهاي مختلف شناختي-رفتاري،بين فردي،وروان پويشي درحال غني ساختن نظريه ها، مدل ها وشيوه هاي درمان خود هستندواين ، تحولي بزرگ است.

رويكردها برمبناي نيازهاي موجود در مانجويان، در حال اصلاحند.

تحولات اخير،بيانگر تغييرات اساسي در مفهوم شخصيت است.بدنبال مطرح شدن هرچه بيشتر مفهوم اختلال شخصيت درانجمن روان پزشكي آمريكا وDSMشاهد شكل گيري ديدگاههاي نظري وطرح مسله ها، تعاريف واصطلاح شناسي جديدي در زمينه اين نوع اختلال هستيم.براي مثال، شخصيت خودشيفته درDSM-Iمطرح نشده بودولي در DSM-IIIجايگاه خاصي پيدا كرد. مقاله انواع اختلالات شخصيت

هدف اصلي درمان اختلال شخصيت شناسايي واصلاح مسله هاي كليدي وبنيادي است كه به ميزان زيادي درقلمرو هوشياري فردقرار دارد.

به جر‌‌ات مي توان گفت درمان اختلال هاي شخصيت در مراحل ابتدايي خود بسر مي برد.

در حال حاضر،استراتژهاي درماني ،مفهوم سازي هاي نظري، ومدل سازي هاي مختص هراختلال شخصيت ، ازبعد شناختي، به طورجداگانه در حال بحث وارزشيابي شناختي هستند(كاربرد شناخت درماني دراختلال شخصيت- ديويد سون-ترجمه گيتي شمس-1383)

اختلالات شخصيتيٍٍ، موجب پيدايش بسياري ازاختلافات خانوادگي، شكست تحصيلي ،شغلي واقتصادي مي شود كه نه تنها برفرد بلكه به جامعه هم آسيب هاي جدي مي رساند. مانند افزايش آمار طلاق ،بزهكاري،اعتياد،خودكشي ،كاهش سطح پيشرفت هاي علمي ،فرهنگي-اقتصادي(اختلال شخصيت –مشكل از ماست يا ديگران-فاطمه گلشني-1389)

دراختلال شخصيت روش تفكر،احساس و رفتار يك فرد شخصيت او را مي سازد.

همه داراي صفات شخصيتي هستند.ممكن است فردي بردبار يا بي خيال يااينكه خجالتي وموقر باشد.

درهرحال صفاتي كه در شخصيت شما وجود داردكمك مي كند تصميم بگيريد چگونه به موقعيت هاي مختلف واكنش نشان دهيد.

رفتارافراد با اختلال شخصيت، انعطاف ناپذير است.

هدف درمانگر در اختلالات شخصیتی بهبود موثر و بازگشت فرد است

يعني روش تفكر،احساس ورفتارشان ازيك موقعيت به موقعيت ديگر يكسان باقي نمي ماند. (اختلال شخصيت-هيثربارنت ويگ-ترجمه عطاءالله محمدي-1388)

اختلال شخصيت چيست؟

توجه به اختلال‌هاي شخصيت،از سال 1980،يعني زماني كه راهنماي تشخيصي وآماري اختلال شخصيت راتوصيف كردروبه رشدوگسترش نهاد.

درنظام تشخيصي، بدون ترديد، اين ديدگاه مطرح است كه افراد داراي اختلال شخصيت، در زمينه ناهنجاريهاي فيزيولوژيك ،بيولوژيك،يا ژنتيك، با افراد بهنجار تمايز دارند.

اكثر محققان و پزشكان با اين ديدگاه موافق نسيتند.بسياري از آنان، استدلال مي كنند كه موارد تمايز بين شخصيت بهنجار و نا بهنجار به درجه شدت آن مربوط است.

در نظريه شناختي اختلال شخصيت، نقش اصلي به طرحواره ها والگوهاي از پيش طراحي شده رفتار وراهبردهاي تكاملي داده مي شود. (كاربردشناخت درماني دراختلال شخصيت-ديويد سون-ترجمه گيتي شمس-1383)

اگرتعدادصفات شخصيتي ناسازگارانه ي فرد زياد باشد، حتي اگر اين صفات شديد هم نباشد، ممكن است نابهنجاري شخصيتي در فرد وجود داشته باشد.

بنابراين دو راه براي نابهنجاري وجود دارد. مقاله اختلالات شخصيت چیست ؟

1-يك صفت به شكل افراطي وشديد در فرد جلوه گر شود

2-تعداد صفات ناسازگارانه ي نه چندان شديد، درفرد افزايش يابد.

اختلال شخصيت مي تواند داراي ويژگي هايي باشد:

اين كه صفات ناسازگارانه ي شخصيت، در فرد مبتلا به اختلال شخصيت ثابتند،يعني اينكه در حال استرس ومشكل داشتن ،اين صفات تغيير نمي كنندوانعطاف ناپذيرند.

اين افراد چون مي دانند نمي توانند ديگران ومحيط خود را تغيير دهند،مشكلاتشان بيشتر وبيشتر مي شودوافزايش مشكلات از انعطاف پذيريشان مي كاهد ودوباره اين چرخه تكرار مي شود. (اختلال شخصيت-مشكل از ماست يا ديگران-فاطمه گلشني-1389)

يكي از راههاي درك اختلال شخصيت تشبيه كردن آن به بيماري اي همچون ديابت است.

فرد مبتلا به اختلال شخصيت بايد سالها با مشكل خود دست و پنجه نرم كند.

درواقع يك شرط لازم در تشخيص اختلال شخصيت اين است كه بتوان الگوهاي رفتاري شاخص بيمارمبتلا به اختلال شخصيت را تا دوران كودكي ونوجواني دنبال كرد

برابرDSMمشخصه اساسي اختلال شخصيت تداوم آن الگوي فكري ورفتاري است كه با بيشتر افراد آن فرهنگ متفاوت است.

اختلال شخصيت در مورد كسي تشخيص داده مي شود كه داراي معيارهاي زير باشد.

1-مشكلات شخصيتي حداقل در 2 حوزه ي افكار،هيجان،روابط بين فردي يا رفتارها

2-درمحل كار،مدرسه،منزل مشكلات تشخيصي را نشان دهد

يكي از راههاي درك اختلال شخصيت تشبيه كردن آن به بيماري اي همچون ديابت است.

3-مشكلات بيماررا آشفته كندوموجب بروز مشكلاتي درارتباط با ديگران شود

4-مشكلات شخصيتي، ازسنين نوجواني آغازوتا بزرگسالي ادامه مي يابد

5-اختلال شخصيت، بخاطر مصرف موادوالكل ووجوه بيماري هاي ديگرنباشد

گاهي اوقات فردمبتلا به اختلال شخصيت بر بيماري خود بينش ندارد

يعني فرد نمي تواند تشخيص دهد كه افكار ورفتارش زيان بخش وناسازگارند.

معيارهاي تشخيص درصورتي مي تواند به درمانگر امكان تشخيص اختلال شخصيت را بدهد كه او بتواندتعيين كندكه ديگران به خاطر رفتارفرد مبتلا در عذاب هستند. مقاله اختلالات شخصيت چیست ؟

اين موضوع بويژه درمورد كساني صادق است كه تشخيص اختلال شخصيت ضداجتماعي داده شده اند.

اختلالي كه در آن فرد آشكارا حقوق ديگران را رعايت نمي كندواحساس پشيماني هم ندارد. درچنين موقعيتي درمانگربايدمشخص كندكه آيارفتارهاتاآن اندازه مخرب هستندكه موجب مشكلات جدي براي ديگران شوند. (اختلال شخصت-هيثربارنت ويگ-ترجمه عطاءالله محمدي-1388) مقاله انواع اختلالات شخصيت

اختلال شخصيت اسكيزوتايپال(STPD)

حداقل 4 ويژگي زير براي تشخيص اين اختلال ضروري است

1-افكار عاطفي

2-عقايد عجيب يا تفكرجادويي

3-تجربه هاي ادراكي غير معمول

4-تفكروگفتارعجيب

5-سوءظن يا انديشه پردازي پارانوييدي

6-عاطفه نامناسب يا محدود

7-رفتاريا ظاهرعجيب وغريب ونا مانوس

8-فقدان دوستان نزديك يا محرم اسرار

9-اضطراب مفرط درموقعيت هاي اجتماعي همراه با ترس هاي پارانوييدي(كاربرد شناخت درماني دراختلال شخصيت-ديويد سون-ترجمه گيتي شمس-1383)

اختلال شخصيت نمايشي(HPD)

اختلال شخصيت نمايشي با هيجان پذيري شديد، و رفتارهاي توجه طلبي افراطي، مشخص مي شود0افراد مبتلا به HPDتمايل دارند در كانون توجه قرارگيرند،ووقتي چنين نباشد احساس تشويش مي كنند0يكي از راههايي كه مبتلايان براي جلب توجه بكار مي برند رفتارهاي اغوا گرانه وتحريك كننده جنسي است. مقاله انواع اختلالات شخصيت

براي افراد مبتلا، جذابيت ظاهري بسيار اهميت دارد. مي خواهند ظاهري مورد توجه داشته باشند و به خاطرآن مورد تحسين ديگران قرار گيرند. مقاله اختلالات شخصيت چیست ؟

افراد مبتلابه HPDعلايق ثابتي ندارند، وبسيار تلقين پذيرند وبه راحتي تحت تاثير عقايد ديگران قرار مي گيرند.

افراد مبتلا به HPDدردوست شدن با ديگران بسيار تيز هستند اما در استمرار آن با دشواري روبه رو مي شوند.

(اختلال شخصيت-هيثربارت ويگ-ترجمه عطاءالله محمدي-1388)

حداقل 5ويژگي زير براي تشخيص اين اختلال ضروري است

1-نيازبه مركزتوجه بودن

2-رفتارهاي جنسي برانگيزاننده واغواكننده

3-بيان هيجانهاي سطحي و تو خالي

4-استفاده ازظاهر جسماني براي جلب توجه ديگران

5-سبك گفتاري به شدت تاثير گذار وفاقد جزئيات

6-خودنمايي ،تظاهرواغراق در بيان هيجان ها

7-تلقين پذيري وتاثيرپذيري

8-قضاوت نا صحيح در روابط صميمانه ونزديك