پرورش کرم ابریشم

 پرورش کرم ابریشم با پیشینه 4500ساله درجهان می باشد بدون شك پرورش كرم ابريشم در چين آغازشده است.

ابريشم و منسوجات ابريشمي از طريق جاده اي به نام جاده ابريشم به ساير نقاط حمل مي شد و به تركستان مي رسيد اين جاده ازشهرهاي جيحون سمرقند بخارا مرو طوس نيشابور دامغان گرگان ري و قزوين عبور مي كرد ودر آنجا به آذربايجان و بغداد  موصل واستانبول مي رسيد و بقيه  راه از درياي مديترانه مي گذشت اين راه با انشعابات فرعي به  طوس و سواحل خليج فارس ودرياي عمان مي رسد اهميت داد و ستد ابريشم به حدي بود كه نمي توانست از سياست جهاني آن روز به دور باشد به ويژه اينكه بر سرنظارت واستفاده از حقوق راهداري قسمت هاي مختلف جاده ابريشم نيز در طول تاريخ جنگ هاي بسياري روي داده است.

تا مدت ها پس از كشف ابريشم  راز تهيه آن درانحصار چين بود امپراطوران چين در طي قرون متمادي همواره سعي كردند تا اسرار تهيه آن را از جهانيان پنهان دارند حتي حكومت چين براي كساني كه مي خواستند راز تهيه ابريشم رابه خارج از كشور انتقال دهند مجازات مرگ تعيين كرده بود.

كشور هند مانند ايران ازقديمي ترين كشورهايي است كه پرورش کرم ابریشم درآن رواج داشته است كشورهند توانسته پس از چين مقام دوم را درتوليد ابريشم احرازوآن راحفظ نمايد هند تنهاكشوري است كه درآن بطور سنتي ازچهارنوع كرم ابريشم استفاده مي شود(-كرم ابريشم توت خوار -كرم ابريشم تاسار -كرم ابريشم موگا -كرم ابريشم اري)-ضمنا90%كل محصول ابريشم اين كشور متعلق به كرم هاي ابريشم توت خوار است.

پرورش كرم ابريشم در ايران :

ايران به دليل موقعيت جغرافيايي كه دارد مهمترين كشور در مسير جاده ابريشم بود از زمان شروع پرورش كرم ابريشم در ايران اطلاع دقيقي دردسترس نيست ليكن گفته شده كه از قرن ششم تادهم ميلادي اين حرفه از مرو وگرگان به سرزمينهاي كرانه درياي خزر گسترش يافت ودوره توسعه ورشد اين صنعت درزمان صفويه بوده دراين دوره ايران سومين توليد كننده جهاني ابريشم ومنسوجات ابريشمي آن بزرگترين محصول صادراتي بودميزان توليد ابريشم دراين زمان را تا3000تن برآوردكرده اند عمدتا درگيلان ومازندران وخراسان اصفهان يزد كرمان وكاشان توليد مي شد اين مقدار هيچگاه درزمان هاي بعد حاصل نشده است.ابريشم را افريشم وبريشم وحرير وپرنيان وپرند هم مي گويند وبه عربي آنرا ابريسم نامند.

نخ ابریشم در ایران عمدتا در تولید فرش ها وقالیچه های ابریشمی وگلیم و جاجیم مصرف می شود ابریشم ممکن است برای تمام فرش چله پود خامه و یا گل فرش استفاده شود درگذشته پارچه های ابریشمی یکی از کالا های صادراتی بود وپارچه های بعضی از شهرهای ایران نظیر نیشابور همدان کاشان و یزد ازشهرت زیادی برخوردار بود درحال حاضر دربعضی ازاستان هابافته هایی ازجنس ابریشم تولید میشود که جزو صنایع دستی محسوب میشوند.

نژاد های کرم ابریشم

کرم ابریشم  به دوصورت وحشی واهلی دیده میشود کرم ابریشم اهلی یاکرم پیله  ازرده حشرات و  راسته دوبالان  ميباشد عوامل مختلفی در تعیین نژاد این حشره تاثیر دارند که مهمترین آنهاعبارتند از:

الف-تقسیمات نژادی بر حسب محل جغرافیایی آنها همانند نژاد ژاپنی -چینی -اروپایی -کره ای –فرانسوی- گرمسیری وغیره…

ب- تقسیمات نژادی برحسب تعدادخواب دوران لاروی مانندنژادهای سه خوابه-چهار خوابه-پنج خوابه

ج- تقسیمات نژادی برحسب تعداد نسل مانند نژادهای یک نسله – دو نسله –  چند نسله

د- تقسیمات نژادی برحسب رنگ پیله می باشد.-پیله زرد(دارای پاهای زرد می باشند)-پیله سفید(دارای پاهای سفید می باشند)

باتوجه به سابقه طولانی وکهن ایران درتولید ابریشم نژادهای مختلفی همچون نژاد خراسانی -هراتی –کرمانشاهی- سبزواری-مالاوان – بغدادي درصنعت ایران مشهور بوده اند.

چرخه زندگی کرم ابریشم :

شامل جهار مرحله – تخم  – کرم  – شفیره – پروانه مي باشد .

تخم کرم ابریشم بیضی شکل واندام آن درنژادهای مختلف متفاوت است غشایی روی آنرامی پوشاند که دارای منافذ تنفسی بوده درانتها دارای سوراخ هرمی شکلی وجود دارد وزن وشکل تخم ها حتی دریک نژادمشابه ویکسان نبوده ومعمولا وزن آنها دراوایل تخمگذاری سنگین تر است وآنهایی که در مراحل انتهایی تخمگذاری تولید می شوند سبکتر می باشد ولاروپس از رشد درون تخم با از بین بردن پوسته های این قسمت از همان جا خارج می شود.

رنگ تخم ها معمولا زرد روشن است معمولا پوسته تخم ها حاوي مواد چسبنده اي است كه باعث مي شود تخم ها پس از تخمگذاري توسط پروانه بر روي صفحه تخمگذاري تثبيت شده واز اتلاف آنها جلوگيري گردد دربرخی ازنژادها مانند نژاد بغدادی تخم ها برروی سطح خارجی ماده چسبنده دارند.

لارو كرم ابريشم از سه بخش تشكيل يافته است.- سر- سينه – شكم

فهرست

مقدمه

پرورش كرم ابريشم در ايران

نژادهاي كرم ابريشم

چرخه زندگي كرم ابريشم

اصول پرورش كرم ابريشم

پرورش كرم جوان

عمليات تفريح

تغذيه كرم جوان

خواب كرمها

نظافت بستر

روش نظافت بستر

ضد عفوني با فرمالين

ضد عفوني با پودر كلر

پرورش کرم ابریشم بالغ

شرائط محيطي جهت پرورش كرم بالغ

تغذيه كرم بالغ

تنيدن پيله و برداشت

تنظيم برنامه تنيدن

تدارك تجهيزات تنيدن

برداشت پيله

منابع