باوردرمانی در مکتب پنا

هدف دانش روان شناسی رسیدن انسان به مرحله بهنجاری است. شرایطی که انسان به خودش، دیگران و کل جامعه و بنیادهای اخلاقی آن صدمه نمی زند و به آنها آزار نمی رساند. ولی هدف خودشناسی فراتر از آن و رساندن انسان به مرحله فضیلت مداری است. مرحله ای که انسان می کوشد به شکوفایی و کمال شخصیت خویش دست یابد و این مرحله است که انسان تلاش    می کند رنج از درد دیگران بکاهد و در هر عمل رفتار و گفتار خود، فضیلتی را دنبال و خیری را جستجو کند. باوردرمانی در مکتب پنا

در طریقت خودشناسی، راه همان مقصد و هر گام بخشی از هدف است که انسان در مقابل خود دارد. به همین دلیل همواره بر اصل تدریج برای غلبه بر عادتهای بد و اصلاح رفتارهای نادرست تأکید می شود.

اصول مکتب پنا: (پرورش نیروی معنوی انسانی)

در اصول مکتب پنا، که بر مبنای روان شناسی افراد بهنجار پایه ریزی شده، بهنجاری و نرمالیته نقطه آغاز و لازمه حرکتی است که فرد از شخصیت بهنجار عبور می کند و به مرحله شخصیت سالم و فضیلت مدار می سد.

فضیلت خوب بودن و پاک و منزه ماندن چنین کسی فراتر از صیانت ذات و لذت طلبی به اجتماعی سالم تر و دنیایی بهتر می اندیشد. و در این زمینه احساس مسئولیت می کند. او در جامعه به جای سهم من، از نقش من سخن می گوید و می کوشد هر روز از دور نقش فردی مفیدتر، مؤثرتر، کارآمدتر باشد. برای تحقق این هدف سعی می کند توانایی ها و استعدادها، و نقاط قدرت و ضعف خود را بشناسد.

فردی که با عبور از مسیر خودشناسی و تزکیه نفس به مرحله خودیافتگی برسد و در ایفای نقشها و وظایف و تکالیف فردی و خانوادگی، اجتماعی، و حرفه ای خود فراتر از معیارهای بهنجاری، با بالاترین سطح توانمندی ذاتی خود عمل می کند.

مقدمه:

کتاب مرجع باوردرمانی آخرین اثر و به عبارتی حاصل زندگی نود ساله استاد ابراهیم خواجه نوری (1370 – 1279) است که به همکاری دستیار و همراه دیرینه اش لیدا مشفق در سالهای پایانی عمر به نگارش آن پرداخت.

استاد ابراهیم خواجه نوری در سال 1336 به تدوین نظریات خود در زمینه روان شناسی پرداخت و با شناختی که از مردم ایران و خصوصیات آنها می دانست مکتبی را پایه ریزی کرد که بعدها آن را پرورش نیروی معنوی انسانی «پنا» نامید و با این کار حساسیت و مقاومت افراد عادی را در رویکرد به روان شناسی که آن را به غلط خاص دیوانگان و مجانین می پنداشتند شکست.

در طول بیست سال، روان شاد استاد ابراهیم خواجه نوری، علیرغم کهولت و بیماری با آموزش مستقیم، هزاران نفر را با روشهای روان شناسی علمی و خودشناسی آشنا ساخت و پس از درگذشت او (7 آبان 1370) جمعی از یاران و شاگردان و فعالیت خود را در موسسه علمی، فرهنگی و پژوهشی مکتب که تحت شماره 6744 و به منظور ارائه خدمات فرهنگی و پژوهشی در زمینه روان شناسی علمی و دانش خودشناسی ویژه اش نیروی معنوی انسانی (پنا) ثبت گردیده متمرکز ساختند.

پنا راه میان بر خوشبختی:

پنا نه روان پزشکی است، نه روانکاوی گروهی، نه روان شناسی بالینی نه کلاس درس روان شناسی و نه آسایشگاه روانی، ولی در حقیقت از اکثر عناصر سازنده این تکنیک برخوردار است.

باوردرمانی شیوه درمان ناراحتی های عاطفی و روانی است و به وسیله تغییر باورهای غلط. در دنیا کسی نیست که بتواند ادعا کند که هرگز دچار باورهای غلط نبوده است.

خوشبختانه چون با این مکتب و شیوه های درمانی اش، نه تنها باورهای غلط ما تغییر می کند بلکه احساسات آگاه و احساسات ناآگاه و احساسات اعتیادی و احساسات شرطی شده نیز تغییر می نمایند. بنابراین با اصلاح باورهای غلط ما احساس ما که بزرگترین و قوی ترین فرماندۀ رفتار ماست نیز تغییر کرده و اصلاح می شود. پس بدون تردید می توان گفت که باوردرمانی یکی از شیوه های خوددرمانی بسیار موثر و هدفمندی است که تا امروز شناخته و نظیر آن در دنیا نیست.

هدف پنا چیست؟

برای اینکه مفیدترین هنر زندگی به آسانی در دسترس همگان قرار گیرد.

مکتب پنا این روش سالم سازی محیط و دوباره سازی روحیه خود و خلق را به 6 شیوه علمی تقسیم و عرضه کرده است. به کار بردن این6 شیوه نتیجه حتمی اش این است که شما از خجولی های بی جا، ترس ها و نگرانی های مفرط و بی مورد بدگمانی ها، حسادتها، بدبینی های بی جا، عادات بد و مضر خشونتها، پرخاشگری های غیرلازم، اعتیاد به مواد مخدر، الکل و تنبلی های مرض گونه و … خلاص می کند.

این 6 شیوه به طوری تنظیم شده که هر کس بخواهد به شرط آنکه واقعاً و قلباً بخواهد بتواند بدون هیچ زحمتی و خرجی از آن استفاده کند.

6 شیوه پرورش نیروی معنوی انسانی (پنا):

تجربیات روان شناسی جدید، مساله بسیار مهمی را به ما فهمانده و آن این است که بدترین و موذی ترین دشمنی که انسان مجبور است تقریباً دائم با آن زد و خورد کند و کشتی بگیرد، خود شخص انسان است.

تجربه ثابت کرده است که بدون شک و تردیدی هرکس صحیحاً به دستورات این 6 شیوه عمل کند در مدتی که بر حسب بلوغ و شوق اشخاص متفاوت است حتماً به منظورهای فوق خواهد رسید و با سازگاری و آشتی با خرد، سازگاری و علاقه به دیگران و سازگاری با کار و محیط پیرامون خود می تواند تمام عمر خوشبخت زندگی کند.

* شیوه اول:آرامش پذیری:

افراد بشر از قدیم الایام، تا به امروز، همواره به آرامش و راحتی جسم به عنوان یک هدف و کمال مطلوب نگاه می کرده اند.

برای کسب آرامش به راه های گوناگونی متوسل می شدند.

از تخت روان و تشک پر قو گرفته تا استفاده از آرام سازهای مضر و مخربی مانند مخدر، الکل، توتون و تنباکو، و گاهی داروهای روان گردان … .

در این راستا جوامعی که فرهنگی عمیق و پربارتر داشته اند، با آگاهی از تاثیر روح و روان بر جسم، شیوه ها و روش هایی را که منطبق بر فطرت انسانی است، برای ایجاد آرامش در جسم ابداع کرده اند. از آن جمله یوگا و مدیتیشن یا مراقبه و شیوه هایی نظیر آن می باشد که از مشرق زمین گهواره تمدن بشر به سراسر جهان رفته است.

باوردرمانی در مکتب پنا

مراقبه: در مراقبه حالت مطلوبی از هوشیاری از راه انجام مناسک یا تمرین های معینی حاصل  می شود.

دو شیوه متداول مراقبه:

• مراقبه راه گشا: که از طریق آن شخص ذهن خود را برای دریافت تجارب تازه صاف می کند.
• مراقبه متمرکز: که در آن نتیجه مطلوب از راه توجه فعال به یک شی، یک کلمه، یا یک فکر بدست می آید.

بشر از قدیم تا به امروز، همواره به آرامش و راحتی جسم به عنوان یک هدف و کمال مطلوب نگاه می کرده اند.

مراقبه به عنوان وسیله آرمیدگی:

در آمریکا و در نقاط دیگر جهان یک شکل نسبتاً بازاری و غیرمذهبی از مراقبه به نام مراقبه متعالی (TM) رواج فراوان یافته است … .

حالا شما آرام، راحت و ریلکس هستید و با خوش بینی به زندگی و با امید به آینده نگاه می کنید.

* شیوه دوم: حسن جویی:

حسن جویی یعنی جستن و توجه و تمرکز ارادی روی زیبایی ها و خوبی ها چه در اشخاص، چه در اشیاء، چه در موضوع ها و چه در طبیعت اعم از اینکه بیان شود یا نشود.

فواید حسن جویی:

í ما همه به تجربه دریافته ایم که بزرگترین آفت های شادی و خوشحالی آدمیزاد، رنجش از خود و رنجش از دیگران است و به عکس مهمترین عوامل شادی بخش و خوشحالی آور هرکس دوست داشتن خود است و دوست داشتن دیگران.

í ایجاد حسن رابطه انسانی و تلقین احساس ایمنی و تسکین تشویق و تقلیل عناد به خود است.

í به ایجاد اعتماد به نفس و احترام به خود …

í حسن جویی صادقانه، حتماً مهر افراد را زیاد می کند. مهر، مهر می آورد.

í جنبه ارشادی این کار بسیار موثر است به این معنا که در جوامع امروزی که نق نق و غرغر و بدبینی و عیب جویی روزافزون است، میل به حسن جویی به صورت مسری در افراد بیدار         می شود.

í فرد با حسن جویی، تدریجاً تاریک بینی و میل عیب جویی اش کم می شود نتیجتاً موجب مردمداری صادقانه و محبوبیت بیشتر می گردد.

í در نهایت یک حالت مثبت بینی و مثبت گویی محبوبیت برانگیزی فضا را پر می کند.

چرا بعضی ها نمی توانند حسن جویی کنند؟

ـ درک نکردن حقایق مربوط به فواید و اثرات این کار

ـ رنجش

ـ منفی بینی

ـ باورهای غلط

ـ سلطه جویی

ـ میل به تنبه دیگران

ـ کمال طلبی

ـ پیش داوری

فهرست مطالب

اصول مکتب پنا: (پرورش نیروی معنوی انسانی)

مقدمه:

پنا راه میان بر خوشبختی:

هدف پنا چیست؟

6 شیوه پرورش نیروی معنوی انسانی (پنا):

* شیوه اول:آرامش پذیری:

دو شیوه متداول مراقبه:

مراقبه به عنوان وسیله آرمیدگی:

* شیوه دوم: حسن جویی:

فواید حسن جویی:

چرا بعضی ها نمی توانند حسن جویی کنند؟

* شیوه سوم: رنجش زدایی:

چه عواملی موجب رنجش می شود؟

شیوه رنجش زدایی:

فن گله کردن:

نکات مهم و ضروری در فن گله کردن

* شیوه چهارم: برنامه ساعتی روزانه:

فواید برنامه ساعتی:

عوامل بازدارنده نوشتن برنامه ساعتی:

* شیوه پنجم: نوآموختگی:

روش نوآموختگی:

باوردرمانی در مکتب پنا

مراحل پنج گانه نوآموختگی:

موانع نوآموختگی:

* شیوه ششم: خودشناسی عمیق :

اصول بهداشت روابط انسانی:

جلسات خودیاری پنا:

دِکارت و سیستم کارتزین:

منبع