فرهنگ بومی تهران

تاریخچه شهر تهران

تهران از لحاظ تاریخی در دوقرن اخیر یکی از مهمترین شهرهای کشورمان ایران بوده است. این شهر از لحاظ استراتژیک در حکومت تمام پادشاهان ایران تقریبا در مرکز ایران بوده و از لحاظ دسترسی به سایر نقاط کشور نورد توجه حکام قرار گرفته است. فرهنگ بومی تهران

شهر تهران مرکز استان تهران پرجمعیت ترین شهر کشور ایران می‌باشد. تهران از سال1200 هجری شمسی یعنی آغاز سلطنت آغا محمد خان قاجار به عنوان پایتخت ایران برگزیده شد و از آن زمان تا کنون به عنوان یکی از شهرهای مهم سیاسی و تجاری کشور شناخته می‌شود.

‍«تهران ‍»، پيش از اسلام و بعد از  آن ، از  ‍«ري ‍»  تبعيت داشته و ‍«ري ‍» از شهرهاي بزرگ و معتبر مشرق زمين بوده است تا آنجا که شهرت و ثروت اين شهر از قلمرو تاريخ به عالم شعر و ادب رسيده و دوبيتي هاي منسوب به بابا طاهر عريان :

‍«  دوچشمونت پياله پرز مي بي                                                     دوزلفونت خراج ملک ري بي ‍»

حکايت از آن دارد که ثروت سرشار مردم ‍«ري ‍» زبانزد مردم آن روزگار بوده است . نام ‍«تهران ‍» را در متون قديم اسلامي در ترجمه احوال يکي از محدثين بزرگ به نام ‍«محمد بن ابو عبداله حافظ تهراني رازي ‍» مي بينيم . اين اثر مربوط به 1157 سال پيش است و اين خود دليل بر آن  است که در آن روزگار دهکده يي به نام ‍«  تهران ‍» وجود داشته و از آبادي هاي حومه ‍«  ري ‍» به شمار مي رفته است.

 در فارسنامه ‍«ابن بلخي ‍» نيز که مربوط به سال هاي 500 تا 510 هجري قمري يعني 918 سال پيش مي باشد . از ‍«تهران ‍» به خاطر انارهاي خوبش ياد شده است . اگر چه در آثار مکتوب قديمي از تهران قبل از اسلام نام برده نشده است ، ليکن کاوش هاي باستان شناسي 1321 شمسي در دهکده ‍«دروس ‍» شميران نشان مي دهد که در اين منطقه ، در هزاره دوم پيش از ميلاد ، مردمي متمدن زندگي مي کرده اند.

همچنين کاوش هاي ديگري که در 28 سال پيش در ارتفاعات قيطريه انجام شد، حاکي از آن است که اين پهنه در سه هزار سال  پيش ،  محل زندگي مردمي متمدن بوده است و همين بررسي ها نشان مي دهد که ‍«تهران ‍» در اعصار قبل از اسلام از مناطق مذهبي  بود ه و آيين زرتشتي در اين منطقه رونق داشته است . همچنين پرستش ‍«مهر ‍»  و آيين ‍«ناهيد پرستي ‍» نيز در جلگه پهناور ‍«تهران ‍» از رواج کامل برخودار بوده است.

جغرافیا شهر تهران

شهر تهران در ۵۱ درجه و ۶ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۳۸ دقیقه طول شرقی و ۳۵ درجه و ۳۴ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۵۱ دقیقه عرض شمالی قرار گرفته‌است و ارتفاع آن از سطح آب‌های آزاد بین ۱۸۰۰ متر در شمال تا ۱۲۰۰ متر در مرکز و ۱۰۵۰ متر در جنوب متغیّر است. تهران در میان دو وادی کوه و کویر و در دامنه‌های جنوبی رشته کوه البرز گسترده شده‌است.

از جنوب به کوه‌های ری و بی‌بی‌شهربانو و دشت‌های هموار شهریار و ورامین و از شمال توسط کوهستان محصور شده‌است.

این شهر در حدود ۷۳۰ کیلومتر مربع مساحت دارد شهرداری تهران از دیدگاه تأمین نیازمندی‌ها و اداره بهتر سطح شهر را به ۲۲ منطقه شهرداری و ۱۱۲ ناحیه بخش کرده که شهر ری و تجریش را نیز شامل شده است.

از سوی دیگر وزارت کشور هم برای انجام انتخابات‌های مختلف و کارهای مدیریتی دیگر، تفسیر خاص خود را از شهرستان تهران دارد که بر ۲۲ منطقه شهرداری منطبق نیست و شمیران و ری را نیز شهرستان‌هایی جداگانه در نظر گرفته است. این شهر به واسطه داشتن شبکه مخابراتی گسترده نیز دارای نواحی هفت‌گانه مخابراتی می‌باشد.

شهرداری تهران از دیدگاه تأمین نیازمندی‌ها و اداره بهتر سطح شهر را به ۲۲ منطقه شهرداری و ۱۱۲ ناحیه بخش کرده که شهر ری و تجریش را نیز شامل شده است.

آثار و بناهای تاریخی

شاید خیلی ها مخصوصا پایتخت نشینان تصور میکنند تهران از لحاظ اماکن دیدنی به نسبت سایر استان های ایران چندان غنی نیست، این تصور کاملا غلط است. تهران بیش از 100 مکان بسیار دیدنی و جذاب دارد که ما در این مقاله فرهنگ بومی تهران به چند مورد از زیباترین های آن اشاره خواهیم کرد.

باغ فردوس تهران یکی دیگر از بناهای تاریخی تهران است.

این خانه به واسطه انواع تکنیک‌های گچ‌بُری استفاده شده در آن، رخساره‌ای دلنواز و زیبا به خود گرفته است.

این خانه یکی دو سال پیش، توسط سی‌نفر از ماهرترین گچ‌بران ایرانی ترمیم شده و اکنون در صحت و سلامت کامل، مشغولِ عشوه‌گری زیبایی‌های چهارفصل خود، به بازدید کنندگان پیر و جوان تهرانی است.

باغ فردوس در خیابان ولیعصر نرسیده به میدان تجریش قرار دارد

برای دیدن سایر آثار تاریخی و دیدنی تهران لطفا مقاله را دانلود بفرمایید.

آداب و رسوم تهران

تیرماسیزده

در شب 13 تیرماه در روستای آهار افراد خانواده دور هم جمع شده و به نقل داستان‌ها و قصه‌ها می‌پردازند.

نوجوانان نیز به پشت بام رفته و دستمالی به ریسمان می‌بندند و به خانه‌ها می‌اندازند، تا صاحب‌خانه کشمش و نخودچی، پول خرد در دستمال بگذارد. در دماوند و فیروزکوه نیز مراسم لال‌بازی اجرا می‌شود.

علفه

مردم تهران شب قبل از تحویل سال را شب علفه گویند که در این شب غذایی مانند ماهی به همراه سبزی پلو، کوکو سبزی و سیر تازه خورده می‌شود، تا بدن در طول سال سالم بماند. در این شب سفره هفت سین را پهن می‌کنند.

برای مشاهده سایر رسوم تهران لطفا مقاله را دانلود بفرمایید.

نژاد و زبان شهر تهران

ساکنان اصلی شهر تهران فارسی زبان بودند؛ اما به مرور زمان و با وسیع شدن این شهر، گروه‌های مختلفی از اقوام آذری، کرد، مازندرانی، گیلک، ارمنی، عرب، لر و … به این شهر مهاجرت کردند. البته امروزه اکثر مردم تهران به زبان فارسی صحبت می‌کنند و بسیاری از آنها لهجه تهرانی دارند.

فهرست

تاریخچه شهر تهران.. 2

جغرافیا شهر تهران.. 3

آثار و بناهای تاریخی.. 4

آداب و رسوم فرهنگ بومی تهران . 14

نژاد و زبان شهر تهران.. 15

جمعیت… 16

دین و مذهب… 16

ورزش و بازی های محلی.. 16

غذا های محلی تهران.. 20

نکات جالب درباره شهر تهران.. 21

منابع و مآخذ.. 21