بررسي تاثير جو عاطفي خانواده براعتماد به نفس فرزندان

بررسي تاثير جو عاطفي خانواده براعتماد به نفس فرزندان (دختران وپسران 19-13 سال شهر تهران)

بيان كلي مسئله

خانواده ازمهمترين  نهاد واز نيرومند ترين ارگان  اجتماعي است  زيرا پايه هاي  خوشبختي  وبدبختي  انسان در آنجا به وجود  مي آيد .

انسانيت  واخلاق  آدمي درمحيط  خانواده شكل مي گيرد وعواطف  نيك وبد در آنجابه وجود  مي آيد . وقتي سخن  از خانواده به ميان  مي آيد بحث  از محيطي است  كه در آن دوكانون  مهر وانضباط  ، دوانسان  يادومسئوليت  وشيوه رفتار  وخلق وخوي  جداگانه  آغوش  گشوده  و فرزند را  دركنار خود گرفته اند . سخن از دامنها ي پاكي است  كه نسلي را در خود  مي پروراند  و آنها را براي حيات شرافتمندانه  آماده مي سازد .

طبيعي است كه اگراين دو عنصر ،  يعني پدر ومادر  درمسير ثواب باشند  خانواده براي طفل  سعادت آفرين است واگراين  دو آلوده باشند  كودك جزنگون بختي  وسيه روزي  بدست نخواهد  آورد . ( قائمي  ، 1381 ، ص 269) كودك ازخانواده  ووالدين  خودتاثير مي پذيرد  همانگونه كه گياه  ونهالي از زمين  ، آب وغذا  اوازخورشيد  نور مي گيرد . عوامل خانوادگي  ازعقايد  وافكار ، مذهب واخلاق ، عاطفه  وخلق وخوي  دركودك بعد وميزاني است  كه برخي  از روان شناسان رابه اظهار اين  انديشه واداشته است كه طفل  آئينه تمام نماي  وجود والدين است .

برخورد كودك  باالگوها  وسرمشق هاي خانوادگي درتكوين  شخصيت او چنان  اثر دارند  كه به زحمت  مي توان بخشي  از آن را ازصفحه  ذهن  وروان كودك زدود . او معيارهاي  اخلاقي والدين  وجنبه هاي  الگوئي آنان  رابه گونه اي  جذب مي كند  ودرخود نفوذ مي دهد كه تقريباً مي توان گفت  جزء سرشت وطبيعت  اواست .  القاآت  والدين ، امر ونهي آنها ، هدايت وموعظه  وارشادشان ،منع  وردشان  همه دركودك  مؤثراست .

تذكرات  وهدايتهاي  پدر بزرگ  ومادربزرگ ، القاآت  ورهنمودهاي برادران وخواهران  ارشد ، سخنان وتذكرات  خدمتكار وكلفت  ونوكر ، وبالاخره  رهنمودهاي  همه كساني  كه درعرصه حيات  خانواده با كودك درارتباطند  درسازندگي  ياويراني  بناي اخلاقي  كودك اثر دارند  والدين در طريق تربيت  صحيح  كودكان  به اين مسائل بايد آگاه  باشند. ( همان منبع ، ص 177)

نوجوان وجوان  امروز كودك گذشته است  خصايص  ورفتارهاي  وي نيز وابسته  به دوره كودكي  وي بوده اند  كه آن را از اوليا وخانواده  خود كسب نموده  است . پدر ومادر اولين  كساني هستند  كه زير بناي شخصيت سالم يك نوجوان  رامي سازند  وپايه گذار ارزش ها ومعيارهاي  فكري وي هستند  نوجوان  دراين دوره بيش از هر زمان ديگر نياز به مراقبت  وهمراهي  والدين  خود دارد ، لذا قطع رابطه  با نوجوان  ويا رابطه  نادرست بانوجوان ممكن است تاثيرات مخربي  بر او بگذارد  ( اكبري  ، 1381، ص 321) .

ازنيازهاي مهم  واساسي انسان  كه زمينه ساز حيات اجتماعي  وشرافتمندانه  است نياز به اعتماد به نفس  است معني ومفهوم  آن اين است كه آدمي بااستفاده  ازمددرساني  خداوند  وبا قرار دادن  امور درمسير  سنت او  وبازمينه سازي هايي كه براي  موفقيت درانجام هر كاري  ضروري است بتواند  ترديد ودودلي  رااز خود دورسازد  وبا اعتماد  واطمينان  پيش رود .

انتظار  آن رانداشته  باشدكه ديگران  براي انجام كارها  ورفع نيازش  اقدام كنند  ويا والدين  ومربيان  درخدمت او  قرار گيرند  خود به اتكاي  توان وامكانش  ازجاي برخيزد  وبه اقدام  بپردازد  چنين  امري هم موردنياز  شخصي فرد  ولازمه عزت  نفس اوست  وهم از نظر  اجتماعي وتداوم حيات  براي اوضرورت دارد  اودراين  اعتماد نياز دارد  از اطمينان  استفاده  كند و آن را  قابل تبعيت  واجرا بداند  باجرأت  وصبارت تصميم  گيرد  وبه  پيش رود  نه با تزلزل  وترديد  قدش راست وگامش  استوار و اعتقادش  درانجام  دادن امور  راسخ باشد  ( قائمي ، 1370 ، ص 245)

سؤال پژوهشي

آيا جوعاطفي  خانواده بر اعتماد به نفس  فرزندان  تاثير دارد ؟

فرضيه ها :

اعتماد به نفس دختراني  كه جوعاطفي  مناسبي درخانواده دارند بيشتر از  دختراني است كه جو عاطفي  نامناسبي  درخانواده  دارند .

اعتماد به نفس پسراني  كه جوعاطفي  مناسب درخانواده دارندبيشتراز پسراني است  كه جو عاطفي  نامناسبي  درخانواده دارند .

تعريف  اصطلاحات

• جوعاطفي خانواده

الف: تعريف نظري :

منظور ازجوعاطفي خانواده نحوه ارتباط  وطرز برخورد  افراد يك خانواده  باهم ، نظر افراد  خانواده  نسبت به هم ، احساس وعلاقه  آنها به يكديگر است ( شريعتمداري  ، 1376،ص211)

نمونه چند صفحه از پایان نامه روانشانسی بررسي تاثير جو عاطفي خانواده براعتماد به نفس فرزندان (دختران وپسران 19-13 سال شهر تهران)

ب : تعريف عملي سنجش (ايستا ) :

جو عاطفي  خانواده آن است  كه پرسشنامه  پژوهش حاضر مي سنجد .

ج: تعريف عملي آزمايشي ( پويا ) :

جوعاطفي مي تواند به صورت ديكتاتور  ومدارگروآزاد منش  باشد كه درخانواده  هاي ديكتاتور  بچه ها سركوب مي شوند  وگاه طرد  مي شوند  احساسات  وعواطفشان  توجه نمي شود  درخانواده هاي  مداراگر  بچه ها لوس  وپرخاشگر بارمي آيند ومسئوليت  پذيرنيستند  وهرگزديگران  رامورد پذيرش  قرار نمي دهند خانواده هاي  آزاد منش  كودكان را كنترل  مي كنند با بچه ها  به طورمنطقي  ومهربان  برخوردمي كنند وبه نظرات خود احترام مي گذارند  ، آن بچه ها  نيز در آينده ديگران  رامحترم  مي شمارند وبا افراد  اجتماع  صميمانه  كنار مي آيند .

• اعتماد به نفس

الف : تعريف نظري  :

اعتماد به نفس آن است كه فردشخصيت خودرا  به هما ن گونه  كه هست  قبول مي كند  واز خصومت  وكشمكش باخود  درپرهيز است واگرمسئوليتي درحدتوان  اوبه او واگذار شوداز آن نمي گريزد  ومي كوشد  باكوشش  وتوانش  آنرا پذيرا گردد  وبه مقصدش  مي رساند  ( قائمي ، 1370، ص 253)

ب : تعريف عملي سنجش ( ايستا )

اعتماد به نفس آن است كه پرسشنامه پژوهش  حاضر كه تست  عزت نفس كوپراسميت است مي سنجد .

ج : تعريف  عملي آزمايشي ( پويا )

افرادي كه داراي  اعتمادبه نفس  هستند داراي  صفات وويژگيهائي هستند كه برخي  از آنها بدين قرار است.

كارهاي خود  راسعي دارند  شخصي انجام دهند  ومي كوشند  از ديگران كمتر استمداد كنند  ودر انجام  كارها وبرنامه هاي  خود دچار  ترديد و تزلزل نيستند ؟ مستقيم  وباجرأت در آن واردمي شوند  واگر شكستي  درمسير زندگيشان  پديد آيد  خود را نمي بازند  ومي كوشند .

راه خودرا  از سرگيرنده  وبه موفقيت نائل آيند وهرگز سعي ندارند  ازراه  خودستائي  وخودنمائي ، فخر فروشي  وخود پرستي  خود را به نوائي  برسانند .

• توانايي

مهارت موجود وكنوني  مشخص ، مثل مهارت  دردوچرخه سواري  ياماشين  نويسي ياازبرخواندن  يك شعر ولي منظور  از ظرفيت اعمالي  است كه فرد پس از ديد ن آموزش مناسب ، انجام خواهد  داد ( مان ، 1378، ص 640)

4) درك  كردن

تشخيص دادن  ،تميز دادن  ،مشاهده  كردن وفهميدن  معني اشياء وامور ( همان منبع  بالا ، ص 644) بررسي تاثير جو عاطفي خانواده براعتماد به نفس فرزندان

• صفات

جنبه هاي  نسبتا  ثابت ، خصوصيات  ياابعادرفتار ، معمولا  ازاين اصطلاح  برا ي نشان دادن شخصيت  استفاده  مي شود وبا اصطلاحاتي  مانند درون  گرايي ، تسلط  جويي ، جامعه پذيري  ،مداومت  شرافت و… نشان داده  مي شود ( همان منبع ، ص 650)

6) عادات

حالت  خاصي از رفتار  كه كسب  يا تحصيل مي شود، مثل مهارتهاي حركتي ياكلامي ،روش  يانحوه  انجام  اعمال خاصي يا روش  خاصي فكر كرد( همان منبع بالا ،  ص 650)

7) يادگيري

تغيير كم وبيش دائمي  رفتار كه درنتيجه فعاليت ، آموزش  خاص يا مشاهده  بوجودمي آيد. ( همان منبع بالا ، ص 660)

بيان اهداف  پژوهش

خانواده مي تواند عامل سازندگي  جسمي ، رواني ،عاطفي ، ذهني و… كودك باشد يا عامل ويراني ، نابودي  آن ، مي تواند  شرافت  وملامت ايجادكند  ياانحراف  واختلال  تاثير مستقيم  آن دررشد  ونمو قواي مادي  يا معنوي  كودك امري است  كه آن را نمي توان  به سادگي  منكرشد .

خانواده  درتهذيب  اخلاق وجهت  دادن افراد  به سوي انسانيت  وپرورش  وتكوين شخصيت آنان مي تواند نقش  فوق العاده اي  ايفاكند وخطوط اصلي واساس رفتار آنان را  پديد آورد  آنها را در برابر مسائل  وامور به مقاومت  واداشته  ويا سبب پيدايش افتشاشات  واختلالات  عصبي و حتي بيماري  رواني اوگردد اعتبار اخلاقي  وفرهنگي  خانواده  درتوانايي  كودكان  وپرورش  آنها ازاهميت  فوق العاده اي  برخورداراست ودرصورت انجام وظيفه  خانواده  مي تواند  كانون كار وعبادت ومركز  تربيت وكانون ايجاد تعالي و رشدباشد.

كودك درس زندگي  وانسانيت  را در خانواده  مي آموزد ووالدين  ازاين بابت  مي تواند همچون  كارگزاران  الهي درخدمت  كودك باشند  محيط خانواده  وشرايط  تربيتي  آن ازمسائل سرنوشت ساز  واز جنبه هائي است كه نمي تواند  مسكوت عنه بماند.

تنها  اعلانات، آموزشها  والقاآت  والدين  نيست كه دركودك  اثرمي گذارد  بلكه جريانات  عاطفي  ،اخلاقي ، انضباطي  ودركل تربيت  خانواده نيز دركود ك اثر مي گذارد  واين خود سبب  بسياري از سازگاريها ونابسامانيها است شرايط  اخلاقي وعاطفي  خانواده ممكن است  بگونه اي  باشد كه طفل  رابراي بهتر  زيستن آماده كند، درامرتحصيل  وپيشرفت اومفيد وموثر باشد  ويا برعكس  او را از تحصيل رشد  وپيشرفت  باز دارد . اين خود هشداري  براي والدين  درزمينه سازي  شرايط  مساعد براي رشد است .

خلاصه

در پژوهش  حاضر  با عنوان  : بررسي  تاثير جو عاطفي  خانواده  براعتماد  به نفس  فرزندان ( دختران  وپسران  19-13 سال شهر تهران  ) تست  استاندارد  عزت نفس  كوير اسميت  بر 50 دختر و 50 پسر اجراشد  ، وبا استفاده  از آزمون  T استودنت  نتايج زير  بدست آمد :

• اعتماد به نفس دختراني  كه جو عاطفي  مناسب در خانواده دارند بيشتر از دختراني  است كه جو عاطفي نامناسبي  درخانواده  دارند .
• اعتماد به نفس پسراني  كه جو عاطفي  نا مناسب در خانواده دارند بيشتر از پسراني  نيست كه جو عاطفي مناسبي  درخانواده  دارند .

« فهرست مطالب »

چكيده :

فصل اول – كليات 

بيان كلي مسئله

سوال پژوهشي

فرضيه ها

تعريف اصطلاحات

بيان اهداف  پژوهش

فصل دوم  – بررسي  پيشينه  وادبيات  پژوهش

بررسي آخرين پژوهش هاي انجام  شده درزمينه  پژوهش  حاضر

بررسي كليه  نظريه ها وتئوريهاي درزمينه پژوهش  حاضر

عوامل تعيين  كننده  جوعاطفي  خانواده

رابطه  پدر ومادر  بافرزندان

الگوهاي تربيت  فرزندان

رابطه  اعتماد به نفس  وروابط  دوستانه  والدين با كودك

مسئوليتهاي  والدين  دررابطه  با ايجاد  اعتماد به نفس

علائم  ونشانه هاي  اختلال  در اعتماد  به نفس

نشانه هاي  اعتماد  به نفس  در افراد

ضرورت  اهميت  وفايده پژوهش

فصل سوم – روش جامعه آماري

روش نمونه  گيري

انواع  متغيرها

روش گرد آوري اطلاعات

معرفي ابزار  پژوهش

روش مطالعه

مدل آماري

فصل چهارم – تجزيه و تحليل  نتايج

تجزيه و تحليل آماري

فصل پنجم – بحث ونتيجه  گيري

بررسي و بحث درباره  نتايج

محدوديتها  وانتقادها

پيشنهادها

خلاصه  پژوهش

خلاصه  پژوهش  به زبان انگليسي

پيوست ها

پيوست  يكم – منابع فارسي  برحسب حروف الفبا

پيوست دوم  – منابع  پايان نامه اي

پيوست  سوم – پرسشنامه  وپاسخ نامه